Thứ Năm, 29 tháng 9, 2016

Tầm nhìn công nghệ về vận tốc lan truyền kinh khủng khiếp của những trào lưu như PPAP "Bút dứa - táo bút"

Nếu như cần mẫn ngồi lướt Facebook một số ngày nay, chẳng khó để bạn bắt gặp một đoạn đoạn ghi hình giới thiệu rộng rải có phần nhảm nhí nhưng vô cùng bắt tai, khiến bạn dạng thân phải tua đi tua lại phổ biến lần. Đó chính là trào lưu PPAP (Pen-Pineapple-Apple-Pen) - trợ thời dịch: Bút dứa - táo bút.

Đoạn nhạc này khiếp sợ đến kỳ lạ, như nhảy từ não người này sang người khác, lan truyền trên khắp các dụng cụ truyền thông thị trấn hội với hàng chục triệu lượt xem chỉ sau vài giờ đồng đại dương. Để rồi sau đó thì... tràn ngập ảnh dè bỉu.

Góc nhìn khoa học về tốc độ lan truyền kinh khủng khiếp của những trào lưu như PPAP Bút dứa - táo bút - Ảnh 1.

Nhân tố này tương tự xảy ra khi có thứ gì đó được lan truyền trên Internet. Quần chúng đua nhau like, share hay retweet nó mà chẳng cần lý do nào cả. Hầu hết những thứ đó, gồm cả ảnh, đoạn ghi hình... chúng được gọi là meme. 

Năm nào cũng nổi lên vài hiện tượng mạng thị trấn hội, chúng là meme

Nhờ được share đông đảo lần trên mạng, tấm ảnh chú mèo quạu quọ Grumpy Cat đã được cho là "chiến thắng Internet hoàn hảo nhất" năm 2013.

Góc nhìn khoa học về tốc độ lan truyền kinh khủng khiếp của những trào lưu như PPAP Bút dứa - táo bút - Ảnh 2.

Grumpy cat - chú mèo với biểu cảm bá đạo vẫn rất viral đến tận ngày hôm nay

Năm 2014, đến lượt các video về Ice Bucket Challenge trở thành nổi đình nổi đám, giúp hiệp hội ALS quyên góp tới 100 triệu đô la (hơn 2.230 tỉ Việt Nam Đồng) cho các nạn nhân bận rộn chứng xơ cứng teo cơ một bên.

Còn giả dụ nhìn về xa hơn một tẹo, hãy nghĩ tới Gangnam Style - bài hát cũng được xem là... nhí nhố nhưng lại có thể chạm mốc 1 tỉ lượt xem trên Youtube.

Góc nhìn khoa học về tốc độ lan truyền kinh khủng khiếp của những trào lưu như PPAP Bút dứa - táo bút - Ảnh 3.

Toàn bộ những thứ nêu trên, chúng được gọi là meme. Nhưng vấn đề gì làm cho các meme được lan truyền? Theo các nhà kỹ thuật, lý do nằm ở một thuyết lí đã từng hình thành từ rất lâu và... chẳng can dự gì tới Internet: Thuyết memetics.

Meme sinh ra dựa trên "gen di truyền"

Meme có hiện tại có thể hiểu là một yếu tố văn hóa hay một chuỗi hệ thống các hành vi được truyền từ cá thể này qua cá thể khác, bình thường là duyệt y bắt chước.

Nhưng định nghĩa thực thụ về meme lại được nhà sinh học Richard Dawkins đưa ra từ năm 1976, về thuyết memetics. 

Góc nhìn khoa học về tốc độ lan truyền kinh khủng khiếp của những trào lưu như PPAP Bút dứa - táo bút - Ảnh 4.

Richard Dawkins - người đặt ra định nghĩa meme

Thuyết lí được phát biểu như sau: giống như gen là những khối riêng lẻ chứa các tin tức di truyền, meme cũng là một khối tương tự, nhưng chứa các thông tin về văn hóa.  

Như màu mắt của phụ thân mẹ truyền cho đứa con vậy. Khi người A hùa theo người B, các tin tức văn hóa của người B sẽ truyền sang người A, hay nói bí quyết khác meme của người B đã được người A sao chép.

Theo Dawkins, tin tức văn hóa ở đây chính là những ý nghĩ đó, những câu khẩu hiệu, các nhạc điệu, phong cách cá tính, cách thức xây nhà,… hay nôm na là những thông tin tính lan truyền (trong tiếng Anh gọi là viral).

Góc nhìn khoa học về tốc độ lan truyền kinh khủng khiếp của những trào lưu như PPAP Bút dứa - táo bút - Ảnh 5.

Meme cũng giống như gen, có thể sao chép, lan truyền sang phổ quát thế hệ, và tiến hóa

Thuyết memetics còn đưa ra danh sách rằng: Meme cũng sao in và tiến hóa như gen. Chúng tị đua nhau để được ta thu nhận và không chịu sự nhân tố khiển của bất kỳ tư nhân nào cả, tức là ai cũng có thể sao chép thông tin văn hóa của meme. 

Những meme nào càng bổ ích, càng có phổ thông yêu cầu hay hợp sở thích thì càng dễ lan truyền.  

Meme bao gồm phổ quát loại

Một trong số đó có meme Internet - chính là đoạn ghi hình, ảnh dè bỉu được lan truyền trên mạng mỗi ngày. Còn lại là meme mang thông tin văn hóa có tính vận dụng cao, được gọi là meme công nghệ.

Một minh họa tiêu biểu cho meme khoa học chính là bánh xe nan hoa thời xưa. Một người có ý tưởng về nan hoa làm cho ra một xe đẩy có gắn bánh xe nan hoa. Người khác trông thấy loại xe này sẽ sản xuất hàng triệu chiếc xe khác. Đây được gọi là meme bánh xe nan hoa vì cơ chế khiến cho loại bánh xe này đã được đa dạng người sao chép lẫn nhau, và vì nó được lan truyền rất nhanh chóng.

Góc nhìn khoa học về tốc độ lan truyền kinh khủng khiếp của những trào lưu như PPAP Bút dứa - táo bút - Ảnh 6.

Có nhân tố hiện nay, người ta chỉ thân mật tới cái gọi là Internet meme, và sự cạnh tranh của các meme dạng này là rất cao. 

Xuất xứ là vì Internet giờ đã quá phổ cập, giúp con người tiếp cận đa số luồng tin tức không giống nhau. Qua đó, thông tin nào ít có lợi, dông dài, hay nói cách thức khác là... nhạt, đương nhiên sẽ ít lan tỏa hơn.

Những nhân tố giúp một meme được share phổ quát

Meme xưa và nay chắc chắn là không giống nhau, vì thực chất nguồn gốc của chúng vốn khác biệt. Tất nhiên các nhà nghiên cứu cho rằng chúng lại có mối địa chỉ khăng khít với nhau, với các đặc điểm chung như sau.

ngừng thi côngĐây là vì nếu như như meme thực thụ hữu dụng, nó sẽ lan truyền rất dễ ợt như trường thích hợp bánh xe có nan hoa. Ở meme hiện giờ, đó là những đoạn ghi hình mang tính giáo dục, phát minh, phát kiến bỗng nhiên phá...

Góc nhìn khoa học về tốc độ lan truyền kinh khủng khiếp của những trào lưu như PPAP Bút dứa - táo bút - Ảnh 7.

Những đoạn ghi hình do Ted-ed - một website giáo dục của Mỹ thi hành luôn đạt độ viral cao

Thứ nhị, meme dễ sao chép luôn có ích thế hơn. Không hề vô cớ mà những trào lưu được xem là "nhảm nhí" như PPAP và Gangnam Style làm dân cư mạng phát cuồng. Nhạc bắt tai, lời thoại gọn gàng, đơn giản vui nhộn đã biến chúng trở thành hiện tượng mạng.

Góc nhìn khoa học về tốc độ lan truyền kinh khủng khiếp của những trào lưu như PPAP Bút dứa - táo bút - Ảnh 8.

Sau cùng, những meme giải đáp các thắc mắc gấp rút thường share rất với tốc độ cao. Chẳng hạn như những bức chụp, đoạn phim về phương pháp giảm cân trong 5 phút, hay bí kíp, mẹo vặt giúp cuộc sống dễ thở hơn chả hạn. Đó là các meme mang tính "vội vàng".

Góc nhìn khoa học về tốc độ lan truyền kinh khủng khiếp của những trào lưu như PPAP Bút dứa - táo bút - Ảnh 9.

"Bí kíp để không bị chó cắn" cũng có thể là một meme có tính lan toả mạnh

Đến đây, bạn sẽ mày mò muốn biết cái triết lí dài dòng này sử dụng để khiến cho gì? Thực ra, các chuyên gia nghĩ rằng ví như thuyết memetics được nắm rõ, chúng ta có thể Áp dụng meme một phương pháp xác thực để tăng tính hiệu quả cho giới thiệu rộng rải, lăng xê Marketing hay thậm chí là đi lại tranh cử. 

Ai có sức lan tỏa lớn hơn (theo tính hăng hái), người đó đã nắm 50% chiến thắng.

Nguồn: New Republic


Xem thêm: váy ngủ gợi cảm triumph

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét