Thực Phẩm Sạch: Lai Châu – Những vấn đề nhận ra mà đau khổ lòng |

(Xây dựng) - LTS: Thời điểm qua, để dường đất cho các tòa tháp trung tâm của Giang sơn, cư dân ở hàng loạt các địa phương như Lai Châu, Điện Biên, Sơn La… đã di dân tới những vùng đất mới, nhường đất để làm cho các nhà máy thủy điện lớn. Chính phủ cũng dành hàng chục ngàn tỷ đồng để cung cấp cho quần chúng. # dọn tới nơi ở mới, bất biến đời sống, đầu tư cơ sở vật chất những nơi tái định cư mới. Việc làm này được giao trực tiếp các Ban Quản lý dự án ở địa phương quản lý, giải quyết. Đương nhiên, thực tiễn, các tòa tháp, các dự án có phục vụ đời sống dân chúng địa phương không? Hay chỉ “vẽ” ra rồi “đốt tiền” xây dựng căn bản của Nhà nước? Qua điều tra hàng loạt các dự án ở đây, phóng viên Báo Xây dựng phát hiện: phần lớn ở vài tòa tháp đều vừa làm đã hỏng, có dấu hiệu “lợi ích hàng ngũ”. Khách hàng nào “chống lưng” cho các Ban quản lý công trình thi hành những hành vi này? Kể từ số báo này, Báo Xây dựng sẽ khởi đăng hàng loạt các bất cập, vô lý, vô bổn phận ở đây…

Bài 1: “Ô ạt” xây trường rồi bỏ hoang trong mưa gió

(Xây dựng) - Hàng loạt các điểm trường xây dọc gần ven thức giấc lộ ở xã Mường Mô, huyện Nậm Nhùn, tỉnh Lai Châu được xây đắp với kinh phí lên tới hàng chục tỷ đồng mỗi điểm. Nhưng điều lạ là kể trong khoảng ngày xây dựng kết thúc tới nay, các tòa tháp này đều bỏ không, cửa đóng, then cài, không có một bóng vía sinh viên nào cả.

Điểm trường tiểu học khánh thành xong xuôi, bỏ không.

Được Chính phủ đầu tư hoàn toản tài chính, tiền “rót về” thay vì phải đầu cơ, quy hoạch đúng mức thì Ban Quản lý công trình bồi thường di dân tái định cư tỉnh giấc Lai Châu do ông È cổ Văn Dũng làm Trưởng ban đã thỏa tay vung quá trán. Hàng loạt các điểm trường xây dọc gần ven tỉnh giấc lộ ở xã Mường Mô, thị xã Nậm Nhùn, tỉnh giấc Lai Châu được xây đắp với kinh phí lên đến hàng chục tỷ đồng mỗi điểm. Nhưng yếu tố lạ là kể từ ngày xây đắp kết thúc tới nay, các công trình này đều bỏ trống, cửa đóng, then cài, không có một bóng dáng sinh viên nào cả. Việc đầu tư không hiệu quả, gây hoang toàng, thất thoát hiểm nguy của cải của Nhà nước. Ai phải chịu bổn phận trước những việc phung phá này?

Nghèo nhưng chơi… sang

Dẫn phóng viên vào trong những điểm trường ngay đầu xã Mường Mô, phóng viên quan sát thấy: khu điểm trường tại điểm tái định cư Nậm Hài được xây đắp khá công phu và tốn kém tiền nong của Nhà nước, dễ tới hàng chục tỷ đồng. Bàn ghế trong các phòng học thì bẩn, bụi, phòng có, phòng không, ngổn ngang phía trong. Cửa bên ngoài đã có cánh bị hỏng, rụng cả tay khóa. Tại đây, có khoảng 3 phòng học và toàn diện hệ thống công trình phụ như: nhà vệ sinh, bể nước, sân chơi… Rất nuối tiếc, hạ tầng tiện dung tương tự nhưng lại bỏ trống. Cánh cổng đang hoen gỉ cũng chẳng khóa, thấy trường bỏ trống, vài cư dân gần đó sử dụng triệt để khiến sân để phơi nông sản…

Không có sinh viên học, nhưng cửa cũng đã hỏng, tay khóa sờ tham gia là bán ra.

Mua bán với phóng viên, anh Điêu Văn An, trưởng phiên bản Pa Mô, hiện đang sinh sống ở Khu tái định cư Nậm Hài, phường Mường Mô, thị xã Nậm Nhùn cương trực cho biết: tại điểm tái định cư này, có 2 điểm trường là mầm non và tiểu học. Các phòng lớp đều xây dựng khang trang, đẹp trong khoảng 2 năm nay nhưng xây xong là bỏ đấy. Tại điểm trường măng non, có 29 cháu học sinh măng non tới điểm trường này. Trường chỉ sử dụng có vài phòng, còn lại là bỏ trống vì không có sinh viên. Còn khu điểm trường tiểu học bên cạnh thì hoàn toàn “trống vắng”. Anh An khí khái nói, kể trong khoảng ngày cắt băng khánh thành điểm trường đến nay, tại điểm tái định cư Nậm Hài này, chưa 1 lần nào điểm trường đón các cháu. Với nguyên nhân, học sinh phải về “trường chính” học dồn vào một chỗ nên các em học sinh “quy tụ” về đó, để nhà trường dễ quản lý nên chưa có lớp nào được mở. Và kể từ đó tới nay, khu điểm trường Nậm Hài thành trường… hoang, phó mặc cho mưa nắng. Dẫn phóng viên đi “vòng vòng quanh” khu điểm trường Nậm Hài, quần chúng. # chỉ cho những vết lở, vết nứt “xơ xác”, yếu tố đó cho thấy dự án này có nhiều dấu hiệu về chất lượng công trình,…

Tiếp tục tới 1 điểm trường Phiên bản Giẳng, phương pháp điểm tái định cư Nậm Hài này chừng 3km, phóng viên lại thấy 1 điểm nữa cũng được thi công đẹp tươi. Cũng có cả điểm trường măng non và tiểu học. Điểm mầm non thì được người địa phương địa phương cho biết có “leo lắt” một số cháu. Còn phía bên điểm trường tiểu học thì tuyệt nhiên không 1 bóng em học sinh.

Em Lò Thị Lan, một người dân sinh sống tại đây khẳng định, trong khoảng ngày đưa điểm trường Phiên bản Giẳng này vào hoạt động, tới nay, chưa bao giờ có 1 em sinh viên tiểu học đến trường.

Phóng viên lại sắm tới một điểm trường khác ở khu tái định cư Nậm Khao. Hiện trạng cũng chẳng khả quan hơn. Trường cũng bị bỏ trống cho mưa gió phá hủy theo thời gian. Quan sát kỹ, phóng viên thấy có khá phổ thông phân dê ở đây. Ông Quàng Văn Phinh, trưởng bạn dạng Nậm Khao bất bình cho nhân thức: chúng tôi nhịn nhường đất cho nhà cửa, chúng tôi hy vọng được có những nhà cửa thiết thực cho thị trấn hội, dân sinh hơn là xây đắp rồi bỏ hoang. Ông Phinh phản ứng kể: ở khu tái định cư này, nghĩa địa cho dân chúng không có, hệ thống thủy lợi cũng không, phần đa là dân có năng lực tài chính thấp. Họ cần những công trình thiết thực chứ không hề là ngằm nhìn những tòa tháp xây dứt rồi bỏ mặc được không sử dụng. Cuối cùng, cổng tạo dựng, tập thể dê của bà con chạy vào trú mưa và xả be bét những phân tươi, gây ô nhiễm không gian. Ông Phinh cũng chắc chắn, ví như cứ để tương tự, chả mấy chốc công trình tự hỏng…

Cong queo, gian dối?

Trao đổi với ông Thắng, Chủ tịch UBND thị trấn Mường Mô, ông Thắng cho nhân thức: việc vài điểm trường không có học sinh là có thật, hiện đang bỏ không, không hoạt động. Các công trình này đều do Ban di dân tái định cư của tỉnh giấc Lai Châu làm cho chủ đầu tư. Phía UBND thị trấn Mường Mô chỉ là nơi thu nạp các tòa tháp, công trình thôi chứ không được nhập cuộc gì nên phía UBND phường không nhân thức gì về tổng mức giá trị đầu cơ.

Trước những công trình công trình xây kết thúc rồi bỏ không, phóng viên đã tậu tới Ban điều hành công trình bồi hoàn di dân tái định cư tỉnh giấc Lai Châu, có địa chỉ tại số 145, Lê Duẩn, thị trấn Tân Phong, TP Lai Châu, tỉnh Lai Châu (nay mới được UBND thức giấc Lai Châu cho đổi thành: Ban Quản lý công trình đầu tư xây đắp các tòa tháp Nông nghiệp và Sản xuất vùng quê). Liên hệ với ông Nguyễn Tứ, Trưởng phòng hành chính ở đây, Sau khi nghe phóng viên đặt nghi vấn để khiến cho việc, cụ thể: tìm hiểu về các công trình đã được đầu cơ, tính hiệu quả của nó, cũng như giá trị các thích hợp đồng… Sau khi nghe hoàn thành, ông này đã viện dẫn nguyên nhân “sếp” đi vắng để không tư vấn những câu hỏi nêu trên. Phóng viên tiếp diễn địa chỉ với ông Trằn Văn Dũng, người từng khiến cho Quyền Giám đốc Ban Điều hành công trình bồi hoàn di dân tái định cư tỉnh giấc Lai Châu một thời gian dài. Ông Dũng bình thản cho nhân thức: mình bây giờ đã nghỉ, giờ ra làm ăn ngoài, không còn dính líu gì đến Ban quản lý mới sát nhập này nữa. Sau đó, ông cụp điện thoại.

Phóng viên tiếp tục lên UBND tỉnh giấc Lai Châu để đặt lịch làm việc với ông Lê Trọng Quảng, Phó Chủ tịch UBND thức giấc, người đảm nhiệm chỉ huy các dự án tái định cư này. Dĩ nhiên, các cán bộ văn phòng cho biết: hiện ông Quảng đi vắng. Địa chỉ với ông Quảng thì ông này cho nhân thức mình đang đi họp ở Thủ đô. Sau khi nghe phóng viên đề xuất cung ứng vài văn bạn dạng về công tác di dân tái định cư, ông Quảng bảo cứ yêu cầu với chuyên viên tên Hải ở đây. Dù rằng có buộc phải, nhưng chuyên viên này vẫn “nói quanh”, không chịu cung cấp hẳn, hoặc hỏi tới thì lại bảo không nhớ, chưa tập phù hợp được văn phiên bản… nhằm bưng bít thông tin, sự thực.

Mua bán với ông Nam, Phó Chánh văn phòng UBND tỉnh về việc ông Dũng, Giám đốc Ban tái định cư cũ, nay sát nhập và đổi tên Ban mới thì có phải vẫn là ông Trằn Văn Dũng, dùng sđt 091…. hay không? Ông Nam khảng khái cho nhân thức: thực tế vẫn là ông Dũng “tái định cư” thôi. Ông Nam cũng khá bất ngờ khi nghe thấy đoạn đối thoại giữa PV và ông Dũng khi ông Dũng cho rằng chính mình đã… nghỉ hưu(!?).

Tiếp diễn tìm hiểu, dò la tại đây, phóng viên quan sát thấy hầu hết bất cập. Đa số các nhà cửa đều “lủng liểng” hỏng nát. Khu vực đê kè khu sân sport do Doanh nghiệp Mạnh Quân (Điện Biên) xây dừng đã hỏng, nứt hàng loạt… Đã tới lúc các cơ quan chức năng cần sớm vào cuộc, thanh tra khiến rõ các dự án di dân tái định cư thủy điện Lai Châu trước khi quá muộn!

Vài hình ảnh tại điểm trường Tiểu học Nậm Hài: