"Ông Rodrigo Duterte đã giáng một đòn mạnh vào uy tín của Mỹ"

The Wall Street Journal ngày 16/10 bình luận, chuyến thăm chính thức China 4 ngày trong tuần này của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte sẽ khiến Hoa Kỳ có thể phải xây dựng lại các tính toán ý tưởnrg của bản thân ở Đông Nam Á.

Trung Quốc và Philippines đã thường xảy ra xung đột kể trong khoảng cuộc khủng hoảng Scarborough năm 2012, khi Manila bị Bắc Kinh chiếm giữ quyền kiểm soát bãi cạn rất giàu tài nguyên hải sản này, nơi chỉ cách căn cứ hải quân ở vịnh Subic chưa đầy 200 km.

Chính vấn đề này đã xúc tiến Philippines dưới thời Tổng thống Benigno Aquino III gần gũi hơn với Hoa Kỳ.

Năm 2014, nhì nước ký hiệp ước hợp tác quốc phòng mở rộng, cho Mỹ tiếp cận phổ thông hơn các căn cứ quân sự Philippines, gần những điểm nóng ở Biển Đông.

Ông Rodrigo Duterte và những người ủng hộ, ảnh: The Wall Street Journal.

Nhưng chỉ sau khoảng 100 ngày kể trong khoảng khi nhậm chức, ông Rodrigo Duterte đã giáng một đòn mạnh tham gia uy tín của Hoa Kỳ, có khả năng phá hỏng những cố gắng do Mỹ dẫn đầu nhằm Đối Địch sự bành trướng của TQuốc trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Các nhà ngoại giao phương Tây đóng tại Manila và giới phân tách cho nhân thức, nước cờ "thí tốt" của ông Rodrigo Duterte là một kế hoạch mạo hiểm.

Vì ông đánh cược quan hệ bè bạn với Hoa Kỳ vào việc đeo đuổi một mối quan hệ chưa có gì đảm bảo với Trung Quốc, cho tới cách đây không lâu vẫn được Manila xác định là mối ăn hiếp dọa bình yên căn bản.

Ông Gregory Poling trong khoảng Trọng tâm Tìm hiểu Kế hoạch và quốc tế (CSIS), Hoa Kỳ đánh giá:

"chậm triển khai là một chiến thuật thảo luận quái lạ. Rodrigo Duterte đã đơn phương loại trừ đòn bẩy duy nhất ông có để đàm phán với Bắc Kinh - chiếc ô an ninh của Mỹ."

Một quan chức tại đại sứ quán Hoa Kỳ ở Manila cho hay:

"Chúng tôi sẽ tiếp diễn tôn trọng các cam đoan liên kết của chúng tôi, cũng như trách nhiệm hiệp ước. Chúng tôi kì vọng Philippines cũng khiến cho như vậy."

Trương Bảo Huy, một giáo sư từ Đại học Kỵ Nam, Hồng Kông được The Wall Street Journal dẫn lời nghĩ rằng, đối với Bắc Kinh, sẽ là một món hời giả dụ Manila được kéo khỏi vòng tay của Washington.

Ông Rodrigo Duterte sẽ được Trung Nam Hải chào đón tận tình với đầy đủ nghi thức long trọng.

Ông Huy dự báo, Bắc Kinh sẽ có những nhượng bộ nhỏ tuổi về quyền tấn công bắt cá để nắm lấy thời cơ tiến thưởng trong việc xác định phương hướng lại toàn bộ cục diện Hồ Đông.

ngừng thi côngĐây là tiến công sập một rường cột quan trọng trong chiến lược của Hoa Kỳ ở Hồ Đông, Trương Bảo Huy bình luận.

Cái gì Rodrigo Duterte hy vọng nhận được từ China thì ông đã nói công khai:

Tài trợ và giúp sức công nghệ công nghệ xây dựng hạ tầng cơ sở vật chất, xây dựng tuyến tuyến đường sắt mới trên đảo Luzon và Mindanao, cho Philippines vay giảm giá trong 25 năm để buôn bán tranh bị...

Trung Quốc đã bỏ rơi Philippines trong vài năm qua, khi mà vẫn chắc chắn đầu tư hàng chục tỉ USD cho các nước khác ở châu Á, những nước tham gia ý tưởnrg Một vòng đai, một đoạn đường của ông Tập Cận Bình.

Ngoài ra Mỹ chỉ trích chiến dịch chống tội phạm ma túy mà ông Rodrigo Duterte khởi động, Bắc Kinh không những chẳng quan điểm gì, mà ông Đại sứ Triệu Giám Hoa còn hết lời truyền tụng Rodrigo Duterte quả là người nhân đạo. [1]

Người viết nghĩ rằng, ông Rodrigo Duterte chọn đúng hay sai thì chỉ có cư dân Philippines mới đánh giá chính xác, bởi lẽ hơn khách hàng nào hết họ hiểu đâu đích thực là ích lợi đất nước cốt lõi của chính mình.

The Wall Street Journal tổng phù hợp đánh giá của giới ngoại giao và các nhà phân tích khá chính xác, đã đến lúc Mỹ phải xem lại và có hiệu chỉnh phù hợp kế hoạch của chính mình ở Đông Nam Á.

Tuy nhiên theo người viết, uy tín của Hoa Kỳ trong khu vực do chính các hành động và quyết sách của Washington quyết định, chứ chẳng có khách hàng nào "giáng đòn" vào nó.

Cho nên thay vì ngồi than phiền ông Rodrigo Duterte thế này hay thế khác, nên chăng các nhà hoạch định chính sách Hoa Kỳ cần phải xem lại chính mình và những gì đã khiến, đã nói ở châu Á - Thái Bình Dương nói bình thường, Hồ Đông nói riêng.

Mặc dù có những phát ngôn gây tranh luận, nhưng có lẽ ông Rodrigo Duterte đã nhận ra then chốt nhân tố hậu Phán quyết Trọng tài, lợi ích nước nhà chủ chốt của Philippines là gì, và khiến cho thế nào để đạt được nó.

Khi Rodrigo Duterte quẳng cái gọi là "chiếc ô an ninh" của Mỹ sang một bên để đàm phán với China, thì đối tượng cần phải xem lại chính là Hoa Kỳ, chẳng hề Philippines.

Một khi Hoa Kỳ gặp gỡ khó khăn trong việc duy trì địa điểm đóng quân luân phiên tại Philippines trong những năm đến, thì cũng đồng nghĩa với sức mạnh và ảnh hưởng của Mỹ sẽ còn sụt giảm.

Bởi thế Mỹ cần có những tính toán và hiệu chỉnh chiến lược phù hợp mới mong giữ được chỗ đứng như hy vọng ở Hồ Đông.

Còn về phần China, cho dù Bắc Kinh đã "bắt thóp" đòn bài Mỹ của ông Rodrigo Duterte, nhưng họ sẽ vẫn chớp lấy thời cơ này để "rửa mặt" sau Phán quyết Trọng tài.

Đồng thời kéo Manila khỏi vòng tay người Mỹ cũng là vấn đề Trung Nam Hải trông mong từ lâu, cơ hội đã đến thì không dễ gì họ bỏ lỡ.

Tài liệu tham khảo:

[1]http://www.wsj.com/articles/philippine-leader-rodrigo-duterte-rolls-dice-with-embrace-of-china-1476639455

Có thể bạn quan tâm: tin tức nhanh nhất việt nam