(VTC News) - Cắn miếng cá thấy vị đắng thanh mát của làm thịt, nhưng rồi vị ngọt gấp rút tan tham gia tuyến nước miếng, quyến luyến mãi nơi cuống họng.
Kỳ 2 (kỳ cuối): Chặn suối bắt cá
Vừa đi xe máy, đi bộ cạn kiệt ngày, thì chúng tôi đặt chân ở con suối Sàng Mà Pho (bạn dạng Sàng Mà Pho, xã Sin Súi Hồ, Phong Thổ, Lai Châu). Con suối này bắt nguồn từ những ngọn núi cao vời vợi của đuôi dãy Hoàng Liên Sơn, thuộc Y Tý (Bát Xát, Lào Cai). Những đỉnh núi nằm trên mây trắng, chốc mưa, chốc nắng, nên nước dồi dào, chảy mạnh. Núi cao, dốc, nên dòng suối chảy ào ào như thác đổ.
Có đến 7 anh chàng người Mông ở phiên bản Sin Súi Đại dương và Giàng Mà Pho chuẩn bị đồ nghề, đi mua loài cá đắng, thường gọi là cá sâm cho chúng tôi thưởng thức. Người Mông ở Sin Súi Biển coi đó là món thượng phẩm, chỉ khách quý mới được ăn. Mỗi lần mời khách, cũng chỉ có một con bằng ngón tay người.
Loài cá này vô cùng thảng hoặc, chỉ có ở độ cao trên 2000m, nguồn nước vòng vèo năm lạnh mát.
Đắp bờ chặn suối để bắn cá
Tiếp diễn cuốc bộ dọc con suối, đến chồn chân, thì Tiến thưởng A Của kêu cả nhóm dừng chân, dựng lều, ngủ qua đêm lấy sức để sớm hôm sau bắt cá.
Sáng sớm, sương lạnh bao phủ khắp nơi, lực lượng Tiến thưởng A Của đã lội so bì bõm dưới suối, chui rúc tham gia khe những tảng đá to như đống rơm. Tôi thò chân xuống nước, lạnh cóng buốt như dẫm vào băng đá.
Theo Quà A Của, phải có rộng rãi trải nghiệm, mới nhân thức được nơi cá đắng trú ẩn. Chung chúng trốn ở những đoạn có vụng về nước và có nhiều hang ngầm, khe đá, nước chảy mạnh. Những anh chàng Mông bé dại thó chui tọt vào trong cách thức khe đá, mất hút bóng dáng. Tôi tưởng họ chui vào trong đá bắt cá, nhưng chẳng hề, mà xói móc những viên đá bé bỏng, để khơi dòng chảy.
Giã vỏ cây lấy nhựa để cá say
Đoạn suối đó khá lớn. Ngoài ra một đội ngũ vần đá khơi dòng để nước chảy mạnh hơn ở nửa bên phải của suối theo hướng ngược lên đầu nguồn, thì một lực lượng vần đá đắp thành bờ ở nửa bên trái. Thật chẳng thể ngờ, những anh chàng Mông tí hon thó, nặng mức độ 50kg, mà vần những tảng đá nặng cả tạ như vần cục bông.
Khi bờ đá nhô cao khỏi mặt suối, thì tấm bạt được trải xuống thành bờ đá để cản dòng nước hung hãn. Dòng nước bị chặn, chảy lượn sang phía bên phải. Bên phải con suối đã được khơi thông, lại rất dốc, nên dòng nước cuồn cuộn đổi dòng.
Loài cá đắng cực ngon
Vì suối rất dốc, lại bị bờ đá ngăn nước, nên nửa bên trái con suối, kéo dài xuống hạ lưu cả trăm mét nước cạn dần, trơ ra những tảng đá lớn, lộ ra những vũng nước.
Những tay lưới bận rộn dài độ vài mét được thả xuống những vũng nước trong vắt. Tôi ngồi trên tảng đá lớn, hi hữu lại thấy những chú cá trong khoảng vách đá nhao đầu ra ngoài, rồi bận bịu tham gia lưới. Khá phổ quát cá lạ, có tên gọi cá bám đá bận rộn tham gia lưới. Nó có hình dáng của một con cá rán thu nhỏ xíu.
Tiến thưởng A Của bảo, loài cá bám đá này được người China sắm rất đắt, đến cả triệu bạc mỗi kg. Họ tậu về làm cho giống, nuôi ở những con thác. Chúng bám tham gia đá để ăn rong rêu ở những con suối chảy mạnh, rất lạnh, nên gọi là cá bám đá.
Cá đắng
Khi nước cạn, chảy nhẹ, thì cá bám đá chui ra khỏi hốc đá, dính vào lưới, nhưng tuyệt nhiên không thấy con cá đắng, còn gọi là “cá sâm” nào. Thấy tôi run sợ, Vàng A Của cười bảo: “Giống cá đắng khôn tinh ranh lắm anh ạ, không bao giờ chui ra khỏi hốc đá. Cả đời nó chỉ chui trong hốc đá bất minh, không bao giờ chịu ló đầu ra. Chỉ có cách thức duy nhất bắt nó, là khiến cho nó say”.
Đoạn ghi hình hành trình bắt "cá sâm" trên dãy Hoàng Liên Sơn
Lời của Vàng A Của làm cho tôi không thể tinh được. Chả lẽ đổ rượu xuống suối để loài cá kỳ lạ kia say rượu mà mò ra? Phía bên kia tảng đá, đã vang báo cáo bộp bộp. Hai bạn trẻ Mông đang sử dụng viên đá khiến cho chày đập nát những miếng vỏ cây có màu đỏ như nhuộm máu. Hóa ra, họ đang khiến vỏ cây tiết nhựa.
Xiên cá đắng để nướng
Khi số đông những khe hở đã bị chặn bởi những gùi đất trát bít, thì họ gùi vỏ cây đã giã thành bột lên đầu con đập nhân tạo chặn dòng. Họ trút bột vỏ cây xuống vũng nước, làm cho màu nước trong veo chuyển sang màu đỏ như máu. Những khe hở nước chảy róc rách đưa làn nước nhuộm màu đỏ chảy xuống hạ nguồn. Nước nhuốm nhựa cây ngấm tham gia những khe vách đá tảng, lờ đờ trôi xuống.
Chỉ một giây lát, những con cá bằng ngón tay, thân đỏ lẫn đen, bụng trắng hếu, đủng đỉnh trôi ra khỏi hang đá, nổi lềnh phềnh trên mặt nước. Mỗi anh chàng Mông đứng trực ở một vũng nước, chờ cá trôi ra là tóm luôn. Ví như không để ý, nó trôi ra chỗ không có nhựa cây, tỉnh lại, là chuồn mất dạng. Sau ngót tiếng đồng đại dương thả vỏ cây khiến cho cá say, thì cũng tóm được ối cá đắng.
Ở trên tảng đá to như ngôi nhà hai tầng, nhà báo Nguyễn Xuân Tuấn (báo Phụ Nữ Việt Nam) nằm phơi nắng ngủ ngon lành, lương y Phạm Văn Thanh đã đốt củi khô thành đống than hồng. Anh chàng Mông dùng dao cứa bụng, moi ra phần ruột cá bám đá, kẹp tham gia thanh luồng đưa cho lương y Phạm Văn Thanh nướng. Riêng cá đắng thì không cần lấy ruột, cứ kẹp cá hoặc xiên tham gia thanh tre nhọn nướng luôn.
Vàng A Của chui tham gia rừng một lát, quay ra với nắm rau rừng. Chiếc xoong mang theo đổ ngập nước, đun sôi sùng sục, rồi trút cả rau lẫn mớ cá đắng, thêm một vài hạt muối.
Không có gì hoàn hảo hơn khi thưởng thức món cá đắng giữa rừng già
Mặt trời treo lơ lửng trên đỉnh Nhìn Cồ San, báo hiệu đã tới trưa. Ngồi dưới cái nắng ấp áp trên độ cao 2.300m giá lạnh của đuôi dãy Hoàng Liên, cắn miếng cá đắng, mà người Mông gọi vui là cá sâm, thấy cuộc sống thật đa dạng thi vị, ý nghĩa. Cả chục loài người, với 2 ngày khó nhọc leo đèo, lội suối, để được ăn uống mấy con cá, cũng là cái thú rất khác biệt.
Cắn miếng cá thấy vị đắng thanh mát của giết thịt, nhưng rồi vị ngọt gấp rút tan vào tuyến nước bọt, lưu luyến mãi nơi cuống họng. Chúng thật không hổ là với tên gọi cá sâm - thứ cá kỳ lạ chỉ có ở lưng chừng mực trời.
Dương Phạm Ngọc
Xem nhiều hơn: váy ngủ paltal
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét